شهر تبریز یکی از پرطرفدارترین مقصدهای گردشگری ایران است. شهری با دیدنی‌های فراوان که خیلی از ما حتی با شنیدن اسمش یاد آثار تاریخی و شعر و طبیعت زیبا می‌افتیم. خیلی از کسانی که به همه‌جای ایران سفر کرده‌اند، عقیده دارند که تبریز یکی از زیباترین شهرهای کشور است؛ شهری با دیدنی‌های بی‌نظیر که می‌تواند خیلی زود شما را به یکی از طرفداران و مسافران همیشگی‌اش تبدیل کند. اگر بهترین دیدنی‌های تبریز را بشناسید و با رمز و رازهایشان آشنا شوید، می‌توانید برای سفرتان به شهر تبریز جوری برنامه‌ریزی کنید که همه‌ی این مکان‌های گردشگری را بگردید و از وقتتان بهترین استفاده را داشته باشید.
خانه حریری تبریز؛ یادگار دوران قاجار
خانه حریری، یکی از دیدنی‌های کمتر شناخته شده شهر تبریز است که قدمتش به دوره قاجار برمی‌گردد و در خیابان تربیت تبریز قرار گرفته. خانهای که بدون شک یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی شهر تبریز حساب می‌شود و قرار است به‌زودی موزه مطبوعات ملی هم در آن راه‌اندازی شود. بعد از ورود به خانه حریری، تعداد زیاد نقاشی‌های دیواری می‌بینید که هنر دوره قاجار را نشان می‌دهد. وجود این نگارگری‌های قاجاری، باعث شده تا خانه حریری شهر تبریز بین خانه‌های تاریخی آذربایجان شرقی و حتی کل کشور، جایی منحصربه‌فرد باشد. این مکان گردشگری تبریز دو حیاط بیرونی و اندرونی و دو ساختمان اصلی دارد که هر دو رو به قبله ساخته شده‌اند. روی نمای بیرونی ساختمان، نقاشی‌های زیبایی می‌بینید که هنر اصیل ایرانی را نشان می‌دهد و برای طراحی‌شان از موضوعات اساطیری قدیم الهام گرفته شده؛ داستان‌هایی مثل یوسف و زلیخا و بعضی قصه‌های شاهنامه. روی سقف ساختمان‌ها هم پر است از مینیاتورهای ایرانی که زیبایی‌شان چشم‌نواز و فوق‌العاده است.
دریاچه ائل گلی یا شاه گلی تبریز
شاه گلی به معنی استخر شاه است؛ یکی از دیدنی‌های تبریز که همان‌طور که از اسمش پیداست، یک استخر یا دریاچه بزرگ را به شما نشان می‌دهد. شاه گلی که در جنوب شرق شهر تبریز قرار، عمق دریاچه‌اش به ۱۲ متر می‌رسد و جان می‌دهد برای قایقرانی و ورزش‌های آبی. به‌جز این‌ها، وجود یک شهربازی، چند مسافرخانه و یک هتل ۵ ستاره در آن، حسابی شهرت و محبوبیتش را بین مسافران زیاد کرده. شاه گلی تا قبل از صفویان، بزرگترین منبع ذخیره آب در مناطق شرقی تبریز حساب می‌شده. در دوران قاجار هم دور تا دور این دریاچه خیابان‌هایی ساختند و اطراف خیابان‌ها را، بید مجنون و گل‌های اطلسی کاشتند تا آن را به یکی از زیباترین مکان‌های گردشگری تبریز تبدیل کنند. در مرکز دریاچه ائل گلی، یک عمارت کلاه فرهنگی هشت ضلعی وجود دارد که این روزها به عنوان تالار پذیرایی استفاده می‌شود و به کاخ ائل گلی مشهور است. تپه نسبتا بلندی هم در جنوب دریاچه قرار گرفته که پر از درخت‌های سرسبز است و آبشارهای مصنوعی زیادی از این تپه به سمت دریاچه سرازیر می‌شوند.
خانه مشروطه تبریز؛ داستان‌های دوران مشروطه
خانه مشروطه یکی از دیدنی‌های تبریز است که در یکی از محله‌های قدیمی شهر به نام راسته کوچه ساخته شده. ساختمان خانه که با سبک معماری دوره قاجار طراحی شده، زمانی ملک شخصی حاج مهدی کوزه کنانی بوده. بزرگان مشروطه بعد از به توپ بستن مجلس، در این خانه جمع می‌شدند و جلسه می‌گذاشتند. به همین دلیل هم به این خانه، خانه مشروطه می‌گویند. البته هنوز هم در این محل، از عکس‌ها، مجسمه‌ها و وسایلی که مربوط به آن زمان بوده نگه‌داری می‌شود؛ از سلاح کمری ستارخان گرفته تا سندها و مدارک مرتبط با انقلاب مشروطه. خانه مشروطه یکی از زیباترین مکان‌های گردشگری شهر تبریز است که ۱۳۰۰ مترمربع مساحت دارد و در ۲ طبقه ساخته شده. تمام پنجره‌های بیرونی خانه، پنجره‌هایی بلند با شیشه‌های رنگی هستند که زمان تابیدن آفتاب داخل خانه را هزار رنگ می‌کنند. یکی از رویایی‌ترین قسمت‌های خانه هم سرسرا و اتاقی رو به حیاط است که در طبقه دوم قرارگرفته؛ اتاقی که در آن ۴ ستون گچ‌بری‌شده قرار دارد و تمام دیوارها با آیینه و شیشه‌های رنگی تزیین شده‌اند. عکس‌هایی از مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه و بیانیه‌های مخالف مشروطه و شب‌نامه‌های چاپ شده آن زمان را هم می‌توانید در همین خانه ببینید.
ارگ علیشاه یا ارگ تبریز
ارگ تبریز یا ارگ علی شاه، اسم یکی از مکان‌های گردشگری تبریز است که جزو نمادهای اصلی شهر حساب می‌شود. این بنا که بلندترین دیوارهای تاریخی کشور را دارد، در ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام خمینی و فردوسی شهر تبریز قرار گرفته. این ساختمان در سال ۷۱۶ هجری قمری به دستور تاج الدین علیشاه جیلانی ساخته شد، اما حالا به خاطر زمین‌لرزه و گذر زمان، تا قسمت‌هایی از آن خراب شده است. در محوطه ارگ، مدرسه‌ای تاریخی به نام مدرسه نجات وجود دارد که به عنوان یکی از اولین مدارس ایران شناخته می‌شود.
بازار فرش تبریز؛ دنیای رنگ‌های زنده
بازار تبریز هم مثل خیلی از بازارهای سنتی ایران سبک معماری ویژه و منحصر به خودش را دارد. هر بخش از بازار سنتی تبریز، با توجه به کسب‌وکاری که در آن جریان دارد، به شکل خاصی ساخته شده. برای همین هم بیشتر بخش‌های بازار با اسم‌های خاصی مثل بازار سماور سازان یا بازار کفاشان مشهور شده‌اند. بین همه این بازارچه‌ها، تیمچه مظفریه، بدون شک یکی از زیباترین بخش‌های بازار تاریخی و یکی از شگفت‌انگیزترین دیدنی‌های تبریز است. تیمچه‌ای با سقف بلند و پنجره‌های کوچک و بزرگ رنگی که در ردیف حجره‌های منظمش، پراست از فرش‌های هزار رنگی که آدم را به سال‌های دور می‌برند. مظفریه، جهان عاشقان رنگ و نقش است و دنیایی‌ست پر از فرش‌های دست‌باف و ارزشمند، که با سرانگشتان هنرمندان قالی‌بافان تبریزی، رج به رج بافته شده‌اند. حدود ۱۳ حجره در طبقه همکف بازار فرش تبریز وجود دارد که با یک گشت و گذار کوچک می‌توانید هزاران قالی زیبا و تابلو فرش‌های درجه یک را ببینید و از رنگ و طرحشان لذت ببرید. قدیمی‌های بازار بزرگ شهر تبریز می‌گویند در این بازار می‌توانید همه چیز پیدا کنید به جز فرش ماشینی! تمام قالی‌ها و تابلو فرش‌هایی که در تیمچه مظفریه وجود دارند، دست‌بافتند و از بهترین و مرغوب‌ترین مواد تولید شده‌اند.
مقبره الشعرا تبریز؛ جایی برای عاشقان ادبیات
مقبره الشعرا، آرامگاه ۴۰۰ شاعر از همه ایران است، که این روزها تبدیل به یکی از معروف‌ترین مکان‌های دیدنی تبریز شده. شاعران مشهور زیادی را در این محل می‌توانید پیدا کنید؛ از استاد سید محمد حسین شهریار گرفته تا قطران تبریزی، خاقانی شیروانی، شمس‌الدین سجاسی، ذوالفقار شروانی و همام تبریزی. البته زلزله‌ها و سیل‌های مدام از مزارهای قدیمی چیزی باقی نگذاشته، اما هنوز هم وجود مقبره محمد حسین شهریار در این محل، آن را به یکی از مهم‌ترین دیدنی‌های تبریز تبدیل می‌کند. در سال ۱۳۵۰ هجری شمسی، عمارت زیبایی به یاد ۴۰۰ شاعر دفن شده در این منطقه طراحی و ساخته شد تا مقبره الشعرا بتواند به عنوان یکی از مهم‌ترین مکان‌های گردشگری تبریز و نماد زیبایی از فرهنگ و ادب این شهر، میزبان مسافران شهر تبریز باشد.
مسجد کبود تبریز؛ فیروزه اسلام
این مسجد در سال ۸۷۰ هجری قمری و در زمان سلطان جهانشاه، شاه مقتدر سلسله قره قویونلوها ساخته شد. این مکان گردشگری زیبا در شهر تبریز، یکی از مساجد ساخته شده بر اساس معماری اصیل ایرانی است که تنوع طراحی و ظرافت کاشی‌کاری در آن، چشم‌نواز است. نقش‌های به کار رفته در این مسجد و کاشی‌کاری‌های لاجوردی آن باعث شده تا به فیروزه اسلام معروف شود. ساختمان مسجد کبود بر اثر زلزله سال ١١٩٣ آسیب زیادی دید و گنبدهای آن فرو ریخت، ولی باقی‌مانده آن، هنوز هم زیباست و شکوه معماری قرن نهم را به بازدیدکنندگانش نشان می‌دهد. البته مسجد کبود در اصل، بخشی از یک مجموعه بزرگتر به اسم مجموعە مظفریه بوده. این مجموعه از مسجد، خانقاه، صحن و کتابخانه تشکیل می‌شد که حالا متاسفانه به جز قسمت‌هایی از مسجد کبود که قابل مشاهده است، بقیه ساختمان‌های آن از بین رفته‌اند.
مجموعه باغلارباغی تبریز؛ بازی و تماشا
پارک دیدنی و تفریحی باغلارباغی یکی از مکان‌های گردشگری تبریز است که بعد از انقلاب ساخته شده. در این باغ، انبوهی از درختانی دیده می‌شوند که به زیباتر شدن فضا کمک زیادی کرده‌اند. پارک باغلارباغی در کنار بلوار استاد شهریار و در ضلع شمالی پارک ولی‌عصر واقع شده و هر روز از ساعت ۱۶ تا ۲۴ میزبان مهمانانش است. این مجموعه، یک شهربازی با امکانات تفریحی مختلف و یک باغ وحش هم دارد. البته به‌زودی قرار است دلفیناریوم بزرگی هم به امکانات این مجموعه گردشگری اضافه شود تا باغلار باغی به یکی از کامل‌ترین پارک‌های تفریحی ایران تبدیل شود.
خانه سفال تبریز؛ خانهای برای عاشقان سفال
موزه سفال یکی دیگر از دیدنی‌های شهر تبریز است که در خیابان شمس تبریزی قرار دارد. این خانه قاجاری دو طبقه، یک زیرزمین و یک طبقه اصلی دارد که هر دو با معماری زیبا و اصیل ایرانی طراحی شده‌اند. موزه سفال را میراث فرهنگی آذربایجان شرقی خریده است و به محلی برای هنرمندان سفالگری تبدیل کرده. این خانه حالا هم میزبانی برای نمایشگاه‌های موقت هنرمندان سفالگر است و هم فروشگاهی دائمی برای آثار سفالی. خانه سفالی تبریز، یکی از دیدنی‌های هیجان‌انگیز این شهر است که می‌توانید در آن قدم به قدم مراحل ساختن یک ظرف سفالی را از نزدیک ببینید؛ از چرخ‌کاری و تراش بدنه گرفته تا پخت و لعاب‌کاری.
کندوان؛ روستایی در دل صخره‌ها
نمی‌شود به شهر تبریز رفت و سری به کندوان نزد. کندوان یکی از جالب‌ترین مکان‌های گردشگری تبریز است که در ۵۰ کیلومتری جنوب غربی شهر واقع شده؛ روستایی بکر و زیبا که یکی از عجیب‌ترین نقاط دنیا نام گرفته. ویژگی منحصربه‌فرد روستای کندوان خانه‌های مردم این روستاست که در دل کوه‌ها قرار دارد. جریان داشتن زندگی، آن هم درست در میان صخره‌ها، زیبایی حیرت‌انگیزی به این منطقه بخشیده، که سراغش را هیچ‌جای دیگری در جهان نمی‌توانید بگیرید. معماری صخره‌ای کندوان فقط متعلق به اهالی روستا نیست؛ هتلی صخره‌ای هم در این روستا وجود دارد به نام هتل لاله که به خاطر زیبایی طبیعی‌اش، در جهان منحصربه‌فرد است. می‌توانید حتی برای یکی دو شب هم شده در آن اقامت داشته باشید و از این طبیعتی که به زندگی روزمره انسان‌ها پیوند خورده، لذت ببرید. فقط یک روستای دیگر شبیه به کندوان در جهان وجود دارد که آن هم در دره گورمه در ترکیه است، اما تفاوت اصلی آن روستا، با کندوان این است که دیگر در آن کسی زندگی نمی‌کند و خالی از سکنه شده. اما در کندوان هنوز هم می‌توان مردمی را دید که در میان صخره‌ها رفت و آمد می‌کنند و دست سازه‌ها و خوراکی‌های مخصوص منطقه‌شان را در اختیار مسافران قرار می‌دهند.
